Dokunulmazlık Ne Demektir?
Dokunulmazlığın sözcük anlamı ilişilmez olan ve karılma durumu söz konusu olmayan demek. Dolayısyla anayasa ve uluslar arası gelenekler gereğince bazı kişilere tanınan bu imtiyaz ayrıcalıklı olmayı da gerektirir. Milletvekillerine Anayasal olarak verilmiş olan bu hakkın nedeni milletvekilinin görevini kuşku ve korkudan uzak bir şekilde yapmasını sağlamaktır. Milletvekili dokunulmazlığı sayesinde kamu işi yürütülürken daha güvenli ve başarılı bir şekilde hareket etmeleri sağlanmış olacaktır.
Milletvekilli Yasama Dokunulmazlığı Nedir?
Milletvekilli dokunulmazlığı sonucunda seçimden sonra ya da önce herhangi bir şekilde su işlediğinin iddia edilmesi ve milletvekilinin meclisten herhangi bir karar çıkmadıkça sorgulanamaması tutuklanamaması ve yargılanamamasını içerir. Yasama dokunulmazlığındaki genel amaç ise milletvekillerinin görevlerini yaparken kendilerini güvence altına almak ve de suç işlediğini düşünerek hareket etmemesini sağlamaktır. Milletvekili yasama dokunulmazlığı herhangi bir şekilde nitelik değildir ve meclis istediği takdirde hemen kaldırılabilir. Meclisin milletvekilinin hangi suçları işlemeleri halinde dokunulmazlığının kaldırılacağı ise yine yasalarla belirlenmiştir. Vekil bu suçlardan herhangi birini işlerde bu hakkı verildiği gibi elinden de alınabilmektedir. Meclis bu yetkisini kullanırken ise dokunulmazlığın amacının göz önünde bulundurulması gereklidir.
Anayasa meclise genel anlamda geniş yetkiler tanımış ve bu sayede milletvekilinin her türlü baskıdan uzak kalmasını amaçlamıştır. Anayasa’nın 85/5 maddesinde; Anayasa sağlamak amacıyla siyasi parti gruplarınca, bu konu ile ilgili görüşme yapılmaz ve karar alınmaz kuralı getirtilmiştir.
Bu makalemizi de okumalısın : Seçimlerde Aday Olmak İsteyen Memur İstifa Etmeli mi?
Yasama Dokunulmazlığı Geçicidir
Milletvekili dokunulmazlığı vekilin görev süresinin bitmesiyle birlikte sona erer ve vekillik süresince de zaman aşımı işlemiş olmaz. Yasama dokunulmazlığı vekilin tüm suçlarını kapsamıyor ve bunun içinde bazı suçlar dokunulmazlığın dışında tutulmuştur. Anayasaya göre, ağır suç gerektiren suçüstü anlarda, yetkili makamlar, durumu hemen meclise bildirmek şartı ile sorguya çekme, tutuklama ve yargılama işlemleri yapabilir.
Soruşturma seçimden önce başlamışsa Anayasanın 14. Maddesi kapsamına girer suçlarda yasama dokunulmazlığı devre dışında gelecektir. Bu suçların genel tanımına baktığımız zaman ise devletin bütünlüğüne yönelik olan eylem ve faaliyetler içerisinde bulunmak. Bu durumda yetkili makam, durumu doğrudan Meclise bildirir. Meclis isterse, milletvekilinin tutukluluğunun ve kovuşturulmasının ertelenmesine karar verebilir. Yasama dokunulmazlığı, sadece ceza hükmünün yerine getirilmesine karşı milletvekilini koruduğuna göre, hukuk davaları ve icra takiplerinde bu koruma saf dışı kalır.